Waarom ontstoken tandvlees zo schadelijk is voor je gezondheid

Ontstoken tandvlees (parodontitis) is een van de belangrijkste oorzaak van tanduitval bij volwassenen. Genoeg reden om je gebit en tandvlees goed te verzorgen. Maar er zijn nog meer redenen. Bij problemen met je tandvlees, blijft de schade niet beperkt tot in je mond. Tandvleesaandoeningen worden in verband gebracht met een verhoogd risico op verschillende ernstige ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes, dementie en kanker. Dit kun je doen om parodontitis te voorkomen.

Hoe ontstaat ontstoken tandvlees?

Net als in onze darmen, bevindt zich in onze mond een complex ecosysteem van bacteriën, het zogenaamde orale microbioom.  Er bevinden zich wel zevenhonderd verschillende bacteriën in onze mond. Het is belangrijk dat al die bacteriën in balans zijn, want daarmee wordt het tandvlees beschermd tegen ziekteverwekkende bacteriën. Als het evenwicht in het orale microbioom verstoord raakt, zorgt dit ervoor dat ziekteverwekkers kunnen binnendringen. Dit leidt tot tandheelkundige aandoeningen die het bacteriële evenwicht nog verder verstoren, zoals parodontitis.

Ontstekingsreactie schadelijk

De ziekteverwekkende bacterie lokt bovendien een reactie van het immuunsysteem uit die verstrekkende gevolgen heeft voor je algehele gezondheid. Het is een ontstekingsreactie van het lichaam; de lever gaat ontstekingsstoffen aanmaken om het probleem in je mond aan te pakken. Die stoffen vernietigen echter niet alleen de slechte bacteriën, maar zorgen ook voor verdere beschadiging van het tandvlees. Ook heeft zo’n ontsteking negatieve gevolgen op andere plekken in het lichaam.

Gevolgen van ontstoken tandvlees

De plaatselijke gevolgen van ontstoken tandvlees variëren van lichte roodheid en zwelling van het tandvlees (gingivitis) tot volledige vernietiging van de botstructuur van de tand (gevorderde parodontitis), die weer zorgt voor het verlies van de tanden. Maar in de loop der jaren is ook gebleken dat mensen met parodontale aandoeningen een hoger risico lopen op tal van andere aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, diabetes, chronische luchtwegaandoeningen, zwangerschapscomplicaties en dementie. 

Ontstoken tandvlees en hart- en vaatziekten

Als je ernstig ontstoken tandvlees hebt, dan kunnen die bacteriën in je bloedbaan terechtkomen. Die komen dan terecht in het hart- en vaatstelsel. Bij een zwakke plek in een bloedbaan kunnen de bacteriën zich nestelen en dat kan zorgen voor bloedingen.  

Ontstoken tandvlees en diabetes type 2

Chronische ontstekingen als parodontitis kunnen ook de insulinehuishouding verstoren, waardoor diabetes type 2 kan ontstaat. Diabetesonderzoek heeft vastgesteld dat een succesvolle behandeling van parodontitis de ernst van diabetes vermindert en vice versa.

Parodontitis en zwangerschap

Tijdens de zwangerschap is er een verhoogde gevoeligheid voor het ontwikkelen van ontstoken tandvlees. Als gevolg daarvan komen er allerlei ontstekingsmediatoren vrij; een hoge productie kan ertoe leiden dat de weeën te vroeg worden opgewekt. Ook kunnen schadelijke mondbacteriën via de bloedbaan de placenta of foetus bereiken en een infectie veroorzaken.

Ontstoken tandvlees en dementie

Ontsteking van het tandvlees kan zelfs leiden tot ontsteking in de hersenen. Dat kan leiden tot dementie en de ziekte van Alzheimer. Dit verband is gelegd door onderzoekers van New York University nadat zij ontdekten dat patiënten met de ziekte van Alzheimer significant meer antilichamen en ontstekingsmoleculen door gebits- en tandvleesziekte in het lichaam hadden dan andere mensen. 

Parodontitis en andere ziekten

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt verder dat er relaties zijn tussen tandvleesontsteking en reuma, longontsteking, kanker en de chronische longziekte COPD.

Ontstoken tandvlees voorkomen

Voorkomen is beter dan genezen. Verzorg je gebit en tandvlees daarom dagelijks met veel liefde en toewijding. Dit helpt je een bacteriële infectie te voorkomen of te verminderen. Borstel en flos elke dag en gebruik ook dagelijks een tandenstoker. 

Rook je? Dan zet je daarmee ook de gezondheid van je mond op het spel. Mensen die tot een half pakje sigaretten per dag roken hebben bijna drie keer zoveel kans op parodontitis als mensen die niet roken. Mensen die meer dan anderhalf pakje sigaretten per dag roken hebben bijna zes keer zoveel kans.

Let ook op je voeding. Een dieet dat rijk is aan groenten en plantaardige oliën, fruit, peulvruchten, noten en vette vis levert je lichaam alle essentiële voedingsstoffen én helpt de ontsteking te onderdrukken. 

Laat je tanden tot slot regelmatig controleren en schoonmaken. De tandarts of mondhygiënist kan de bacteriële plaque verwijderen en de eerste tekenen van parodontale aandoeningen herkennen. 

Ontstoken tandvlees herkennen

Parodontitis herken je aan gezwollen, bloedend tandvlees, etterzakken of tandvlees dat van je tanden en kiezen is weggetrokken. Subtielere veranderingen, zoals het verbreden van de ruimte tussen je tanden kunnen ook duiden op parodontitis. Laat je direct behandelen bij de eerste tekenen van tandvleesproblemen.