Waarom je moe bent terwijl je goed hebt geslapen

Je kent het vast: je ging op tijd naar bed, hebt de hele nacht als een roos liggen ronken en voldoende slaapuurtjes gepakt, maar toch voel je je bij het opstaan doodmoe, lusteloos en verre van scherp. Hoe kan dat toch? 

Als we slapen, gaat ons brein door verschillende slaapfases heen. De eerste drie fases vormen samen de non-remslaap, die in totaal ongeveer een uur duurt. Daarna volgen de diepe slaap en de remslaap. In de diepe slaap komt je lichaam volledig tot rust. Tijdens de remslaap is je lichaam nog steeds in deze volledige ruststand, maar draaien je hersenen wel weer op volle toeren. Terwijl je droomt worden gegevens verwerkt en bepaalde herinneringen opgeslagen in ons langetermijngeheugen. 

Wakker worden op het goede moment

Tijdens de non-remfase treedt een geleidelijke vertraging van de hersengolven op. Dromen komen in deze fase vrijwel niet voor en in tegenstelling tot de diepe slaap en de remslaap zijn de spieren nog niet verlamd. In de ochtend worden we dan ook meestal wakker tijdens deze non-remslaap, omdat ons brein dan wat actiever is en de sprong naar bewustzijn relatief klein. 

Wakker worden op het verkeerde moment

Soms worden we echter wakker wanneer we in de fase van de diepe slaap verkeren. De metabole activiteit van de hersenen is dan op z’n laagst, waardoor ons bewustzijn en reactievermogen behoorlijk beperkt zijn. Als op zo’n moment net je wekker gaat, is de overgang naar het bewustzijn veel groter dan tijdens de non-rem of de remslaap. Doordat je je slaapritme op zo’n ongunstig moment afbreekt, kun je je ontzettend moe voelen. 

Slaapinertie 

Dit wordt ook wel ‘slaapinertie’ genoemd. Het houdt in dat je wakker bent, maar dat bepaalde delen van de hersenen nog in slaapstand verkeren. Als dat middenin de nacht gebeurt, is dat juist fijn, want daardoor kun je weer snel in slaap vallen. Maar als dit gebeurt wanneer je moet opstaan, is het stukken minder prettig. Het kan soms tot wel vier uur duren voordat alles weer ‘aan staat’.

Wat je kunt doen om op het goede moment wakker te worden

De hamvraag is nu natuurlijk: hoe voorkom je dat je op het verkeerde moment wakker wordt en de halve dag in zombiestand doorbrengt. Want de wekker gaat nu eenmaal wanneer ‘ie gaat. 

Er zijn er een paar dingen die je kunt doen om op het goede moment wakker te worden. Allereerst is het raadzaam om elke nacht op dezelfde tijd naar bed te gaan en op hetzelfde tijdstip op te staan. Als je desondanks elke ochtend gebroken wakker wordt, kan het zijn dat je wekker steeds nét tijdens je diepe slaap afgaat. Probeer eens een kwartiertje eerder op te staan en kijk of je je dan wel fris en fruitig voelt, omdat je nu misschien wel tijdens de non-remslaap ontwaakt. 

App 

Je kunt ook een app downloaden die je slaapcyclus bijhoudt. In zo’n app kun je een marge aangeven waarbinnen je wakker wilt worden. De app zorgt er dan voor dat op het voor jou meest gunstige moment de wekker gaat. 

Helpt dit allemaal niet en blijf je je geradbraakt voelen bij het ontwaken? Dan is er misschien iets anders aan de hand. Is je dekbed bijvoorbeeld te warm of is er te weinig zuurstof in je kamer? Ben je toe aan een ander matras of houdt je bedpartner je wakker? In dit artikel kun je lezen welke dingen je overdag kunt doen voor een betere nachtrust. En als dat allemaal niet helpt, kun je natuurlijk altijd naar de huisarts gaan. Probeer hoe dan ook je slaapprobleem op te lossen, want hoe beter je slaapt, hoe vitaler je je voelt. Succes!