Medici over aanpak overgewicht: “Er moet nu wat gebeuren”

Boris Johnson riep de Britten deze week op om gezonder te gaan leven, meer te gaan bewegen en hun overgewicht aan te pakken. Ook in Nederland moet er snel iets gebeuren, vinden medisch specialisten. "De aanbevelingen in het preventieakkoord gaan niet ver genoeg."

Wie had dat kunnen bedenken? De Britse premier Boris Johnson die met zijn gezonde leefstijl het goede voorbeeld geeft aan zijn landgenoten. In een persoonlijk filmpje op Twitter kondigde hij maandagochtend een plan aan waarmee hij overgewicht in Groot-Brittannië te lijf wil gaan. Johnson werd zelf getroffen door COVID-19 en belandde door zijn overgewicht op de intensive care, waar hij het virus ternauwernood overleefde.

Losing weight is hard but with some small changes we can all feel fitter and healthier.

If we all do our bit, we can reduce our health risks and protect ourselves against coronavirus – as well as taking pressure off the NHS.

Our Better Health Strategy https://t.co/WdazXhuhRN pic.twitter.com/KZhW8p17FJ

— Boris Johnson #StayAlert (@BorisJohnson) July 27, 2020

Zes kilo kwijt

Het kritieke voorval opende zijn ogen; Johnson besloot na zijn herstel gezonder te gaan leven en viel al zes kilo af. “Ik was veel te dik toen ik werd opgenomen op de intensive care,” schrijft hij op Twitter. “Nu ga ik elke ochtend een rondje hardlopen. Je voelt je echt een stuk beter als je gewicht kwijtraakt.”

Campagne om meer te bewegen

Overgewicht is in Groot-Brittannië en groot probleem, dat Johnson nu wil aanpakken. Daarom lanceert hij een campagne om meer te bewegen. Ook komt er op televisie een verbod op advertenties voor junkfood tot 21.00 uur, en mogen Britse winkels geen zoete snacks meer bij de kassa leggen. Ook kortingsacties voor ongezonde producten worden verboden.

Overgewicht: slechter functionerend immuunsysteem

Zoiets is ook in Nederland hard nodig, zegt hoogleraar obesitas en internist Liesbeth van Rossum van het Erasmus MC tegen Het Parool. Al was het maar omdat uit recent onderzoek blijkt dat 77 procent van de coronapatiënten die in Nederland op de intensive care belandde, met overgewicht kampte. Ongeveer de helft van de Nederlanders is te dik, zo’n 15 procent van de bevolking heeft obesitas. “Bij mensen met overgewicht werkt het immuunsysteem minder goed,” zegt Van Rossum. “De hormoonbalans is verstoord, waardoor het coronavirus minder goed kan worden bestreden. Het is schrikbarend om te zien hoeveel mensen met overgewicht ernstig ziek worden door corona.”

Nationaal Preventieakkoord gaat niet ver genoeg

Toch dringt dat besef nog niet door bij de overheid, stelt Van Rossum. Eind 2018 werd een Nationaal Preventieakkoord gesloten om overgewicht tegen te gaan. Daarin staat onder meer dat sportclubs en scholen meer gezond voedsel moeten aanbieden. Van Rossum: “Dat was een mooie eerste stap, maar we weten nu al dat dit niet genoeg is om het enorme probleem op te lossen.”

Maatschappij ingericht op veroorzaken overgewicht

Volgens Van Rossum is het zaak het taboe op overgewicht in Nederland te doorbreken. “Het is geen kwestie van eigen schuld, dikke bult. De hele maatschappij is nu ingericht op het veroorzaken van overgewicht.”

Obesogene omgeving

Dat vindt ook SmartVitaals medeoprichter en cardioloog Leonard Hofstra: “Belangrijk is dat je de context waarin wij leven veel gezonder maakt, zodat mensen veel makkelijker die gezonde keuze kunnen maken. Straten vol frituren, wafelkramen en ijssalons vormen geen gezonde omgeving. Dat geeft druk op de mensen om dat te gaan eten. Zo creëer je een obesogene omgeving, een omgeving die makkelijk dik maakt.”