Slecht geslapen? Begin de dag niet met koffie!

Wie ’s ochtends sneller wakker wil worden na een gebroken nacht, zet na het opstaan vaak meteen koers op het koffieapparaat. Toch kun je beter eerst iets eten voordat je je eerste cafeïneshot neemt. De inname van koffie kan volgens een nieuwe studie namelijk de beheersing van de bloedsuikerspiegel aantasten.

Het Centre for Nutrition, Exercise & Metabolism van de University of Bath (Verenigd Koninkrijk) onderzocht het effect van gebroken slaap en ochtendkoffie over een reeks verschillende metabolische factoren. In het British Journal of Nutrition tonen de wetenschappers aan dat een slechte nachtrust weliswaar een beperkte impact heeft op onze stofwisseling, maar dat het drinken van koffie om je slaperigheid weg te werken, een negatief effect kan hebben op de controle van de bloedglucose (suiker).

Koffie en de bloedsuikerspiegel

De bloedsuikerspiegel moet binnen veilige waarden blijven om het risico op aandoeningen zoals diabetes en hartziekten te verminderen. Daarom is kunnen de resultaten van dit onderzoek volgens de onderzoekers 'verreikende' gezondheidsimplicaties hebben, vooral gezien de wereldwijde populariteit van koffie.

Slaapexperimenten

Voor hun studie vroegen de fysiologen van de Universiteit van Bath aan 29 gezonde mannen en vrouwen om drie verschillende nachtelijke experimenten te ondergaan in een willekeurige volgorde. Bij een gelegenheid hadden deelnemers een normale nachtrust en werden zij gevraagd om een suikerhoudende drank te drinken bij het ontwaken in de ochtend. Bij een andere gelegenheid kregen de deelnemers een verstoorde nachtrust, waarbij de onderzoekers hen elk uur gedurende vijf minuten wakker maakten. Bij het ontwaken kregen zij hetzelfde suikerhoudende drankje. Een andere keer ervoeren de deelnemers dezelfde slaapverstoring, maar deze keer kregen ze eerst een sterke zwarte koffie, en pas na dertig minuten de suikerhoudende drank.

In elk van deze tests werden bloedmonsters van de deelnemers genomen na de glucosehoudende drank, die qua energie-inhoud (calorieën) een afspiegeling was van wat er normaal gesproken bij het ontbijt zou worden geconsumeerd.

Insulinerespons

De bevindingen van de onderzoekers tonen aan dat een nacht van verstoorde slaap de bloedglucose/insulinerespons van de deelnemers bij het ontbijt niet verergerde, in vergelijking met een normale nachtrust. Onderzoek uit het verleden suggereerde juist dat slaapgebrek gedurende een of meerdere nachten negatieve metabole effecten kan hebben. Voor jonge ouders of mensen die om andere redenen (tijdelijk) last hebben van slapeloosheid, is het een geruststellende gedachte dat dit dus geen invloed heeft op hun metabolisme. 

Eerst ontbijten

Maar dan moeten zij ’s ochtends niet meteen naar de koffie grijpen. Want als sterke zwarte koffie vóór het ontbijt wordt gedronken, verhoogt de bloedglucoserespons op het ontbijt aanzienlijk, met ongeveer 50%. Eerder onderzoek toonde al aan dat cafeïne het potentieel heeft om insulineresistentie te veroorzaken. Onderzoeksleider Professor James Betts legt uit: "Onze bloedsuikercontrole wordt verstoord als het eerste waar ons lichaam mee in aanraking komt koffie is. Dit geldt vooral na een nacht van verstoorde slaap. We zouden dit kunnen verbeteren door eerst te eten en pas later koffie te drinken.”